نام اوپال برايتان آشنا نيست؟ اگر اوپال را نمي‌شناسيد، آرکوپال را که حتما شنيده‌ايد. بدنيست بدانيد که «آرک» نام يک شرکت معروف فرانسوي است که اولين بار حدود ??? سال پيش ظروف اوپال را توليد کرد و به همين دليل در ايران ما اين ظروف را به نام آرکوپال مي‌شناسيم. اوپال در واقع ماده‌اي است ميان شيشه و چيني. از شيشه زيباتر و نشکن است و از چيني سبک‌تر است، چون به مراتب نازک‌تر از چيني است.
براي توليد اوپال از سيليس، آهک، شيشه خورده و کربنات سديم (مواد اوليه توليد شيشه) به همراه فلورايد يا فلدسپات و کريوليت که نوعي مواد معدني هستند، به‌عنوان مواد اوليه استفاده مي‌شود. اين مواد در دماي ????تا???? درجه سانتيگراد ذوب مي‌شوند و سپس با استفاده از سامانه گريز از مرکز، ظرف مورد نظر توليد مي‌شود. به‌دليل استفاده از همين سامانه گريز از مرکز به جاي قالب و پرس است که ظروف اوپال بسيار نازک‌تر و سبک‌تر از چيني‌ها هستند.
به اين ترتيب ظروفي توليد مي‌شود که در واقع شيشه‌اي هستند ولي به علت وجود ماده سفيدکننده‌اي مانند فلورايد حالت چيني به خود مي‌گيرند. اکثر اوپال‌ها با انجام يک عمليات حرارتي به اسم «آنيل» در مقابل حرارت مقاوم مي‌شوند و مي‌توان از آنها در ماکروفر استفاده کرد. نقش گل روي ظرف هم طي همين عمليات آنيل پخته مي‌شود. براي ايجاد اين نقوش از عکس برگردان يا استامپ که رنگ‌هاي مقاوم در برابر درجه حرارت هستند، استفاده مي‌شود.
? چيني‌ها بدون حرف و حديث
ظروف چيني يکي از سالم‌ترين ظروف غذاخوري هستند که از نظر ايجاد مشکل براي سلامتي هيچ حرف و سخني پشت سرشان شنيده نمي‌شود. اين ظروف همان طور که از اسمشان پيداست اولين بار حدود ?تا? هزار سال پيش در چين توليد شده‌اند. سابقه توليد صنعتي چيني در ايران هم به حدود ? تا ? سال پيش از انقلاب باز مي‌گردد.
خاک کائولن، فلدسپات (نوعي ماده معدني جلادهنده با نقطه ذوب پائين) و سيليس به همراه نوعي خاک چسبنده به نام بال‌کلي، مواد اوليه تهيه چيني هستند. توجه به اين مواد اوليه مشخص مي‌کند که چيني‌ها يک نسبت خانوادگي هم با سراميک‌ها دارند.
تفاوت عمده اين دو جنس به درجه حرارت پخت آنها مربوط مي‌شود. حداکثر درجه حرارت پخت سراميک‌ها ???? درجه است که البته درجه حرارت داخل اين ظروف از اين مقدار کمتر است. ظروف چيني
همين مسئله باعث مي‌شود که در داخل ظروف سراميک خلل و فرج باقي بماند و اين ظروف از چيني‌ها سبک‌تر شوند و جذب آب داشته باشند و البته به همين دليل دوام آنها هم از چيني‌ها کمتر است. در مقابل، چيني‌ها در ???? درجه پخت مي‌شوند و به همين دليل درجه ‌حرارت داخل و بيرون آنها يکسان شده و سنگين‌تر و با دوام‌تر هستند.
چيني‌ها بر خلاف جنس‌هايي مانند بلور در تماس با غذاي داغ زود داغ نمي‌شوند و همچنين با سرد و گرم شدن به راحتي نمي‌شکنند. همچنين اين ظروف هيچ‌گونه مواد سمي و مضري ندارند.
در تمام دنيا در مراسم تشريفاتي از ظروف چيني استفاده مي‌شود، اما چيني‌ها انواع گوناگوني دارند. مثلاً چيني‌هاي ضخيم و بسيار مقاوم معمولاً در هتل‌ها استفاده مي‌شوند و چيني کاغذي‌ که نوعي چيني بسيار نازک و براق و استخواني بسيار گران قيمت است، در انگلستان و کره مورد استفاده قرار مي‌گيرد. ما ايراني‌ها هم معمولا از چيني پورسلن استفاده مي‌کنيم که ضخامت متوسطي دارد و از جلاي خوبي برخوردار است.
در شستشوي ظروف چيني بهتر است از سفيدکننده‌ها و اجسام خشن مانند سيم ظرف‌شويي استفاده نشود تا جلاي لعاب از بين نرود.
روزنامه همشهري